Εκπαιδευτική κινητικότητα

Σύγκριση του επιπέδου εκπαίδευσης των παιδιών σε σχέση με τους γονείς τους

   Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ κινητικότητα ή την έλλειψή της βασανίζει τις συνειδήσεις των κυβερνήσεων. Οι καλύτερες ευκαιρίες για εκείνους που γεννήθηκαν χωρίς το τοπικό ισοδύναμο ενός ασημένιου κουταλιού στο στόμα (ενός σπουδαίου κοινωνικού υπόβαθρου δηλαδή) είναι μια κοινή προεκλογική υπόσχεση. Ορισμένα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι είναι δύσκολο να ικανοποιηθεί.

   Η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ "Education at a Glance" συγκρίνει πόσο καλά οι πλούσιες χώρες επιτυγχάνουν την διασπορά των εκπαιδευτικών ευκαιριών, κατατάσσοντας τις χώρες ανάλογα με το ποσοστό εκείνων που βρίσκονται στην ηλικία 25 έως 64 ετών που είναι καλύτερα μορφωμένοι από τους γονείς τους. Ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό είναι ότι υπάρχει μία ισχυρή συσχέτιση των χωρών με κοινωνική κινητικότητα στην κορυφή του πίνακα με τα εξαιρετικά αποτελέσματα στα τεστ σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (όπως μετρώνται από τα τεστ PISA του ΟΟΣΑ και άλλα). Έτσι, η Νότια Κορέα ηγείται του "πρωταθλήματος" της εκπαιδευτικής κινητικότητας, ακριβώς μπροστά από τη Φινλανδία. Και οι δύο χώρες βρίσκονται σταθερά ψηλά στην κατάταξη για τις επιδόσεις των μαθητών επίσης.

   Κάτω από αυτό όμως, τα πράγματα γίνονται περίπλοκα. Παρά το γεγονός ότι υστερούν σημαντικά σε σχέση με τα "αστέρια", η Γαλλία και η Ιρλανδία έχουν υψηλά αποτελέσματα. Επιπλέον, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Πολωνία πηγαίνουν καλά από την άποψη των ευκαιριών, αν και οι εκπαιδευτικές επιδόσεις τους διαφέρουν : η Πολωνία και η Ολλανδία επιτυγχάνουν σημαντικά αποτελέσματα στα PISA test, ενώ η Γαλλία λιγότερο σημαντικά. Αν και η Γαλλία έχει πολλούς αποφοίτους από ελίτ πανεπιστήμια, των οποίων οι γονείς είναι επίσης καλά εκπαιδευμένοι, έχει μία εμπειρία στην προώθηση ικανών μαθητών σε καλής ποιότητας τεχνικές σχολές, πράγμα που μπορεί να εξηγήσει την υψηλή εκπαιδευτική κινητικότητά του.

   Στο κάτω άκρο του πίνακα, υπάρχουν άσχημα νέα για τη Γερμανία. Δείχνει ένα χαμηλό επίπεδο ανοδικής κινητικότητας, περίπου το ίδιο με την Τσεχική Δημοκρατία. Αλλά επειδή πολλοί Γερμανοί ταιριάζουν σε σχέση με το εκπαιδευτικό επίπεδο των γονέων τους, αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί δεν είναι περισσότερο ανήσυχοι για να είναι ουραγοί της κοινωνικής κινητικότητας στην Ευρώπη. Όσο για τη Βρετανία, όπου αποτελεί θέμα μίας πολιτικής συζήτησης, βρίσκεται κάτω από το μέσο όρο του γραφήματος.

  Το κύρος της Αμερικής ως η γη των ευκαιριών μοιάζει πάρα πολύ φθαρμένο, με μικρή ανοδική κινητικότητα από την άποψη της εκπαίδευσης και υψηλή καθοδική κινητικότητα. Ένας ανησυχητικός παράγοντας συνολικά, λέει ο Andreas Schleicher, ο οποίος διοικεί την PISA, είναι ότι «η επέκταση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συχνά έχει αποτύχει να παράγει μεγαλύτερη κοινωνική κινητικότητα". Το γιατί και τι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό το θέμα είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση από το Βερολίνο έως τη Βοστώνη και παραπέρα.

Ολόκληρο το άρθρο βρίσκεται στην ιστοσελίδα του "The Economist".